Elektrik, Doğalgaz ve Benzeri Isınma Giderleri Karşılığı Yapılan Ödemelere İlişkin İstisna
30.12.2022 tarihli 32059 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 322 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğiyle 03.11.2022 tarihli ve 7420 sayılı Kanunla hüküm altına alınan; işverenler tarafından hizmet erbabına verilen çalışanlara elektrik, doğal gaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık yapılan 1.000 Türk Lirasını aşmayan ücret ödemelerine ilişkin gelir vergisi istisnasının uygulanmasının usul ve esasları düzenlenmiştir.
7420 Sayılı Kanun’un Geçici 1’inci maddesinde,
“(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30.6.2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemeler, 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre prime esas kazanca dâhil edilmez ve bu tutar üzerinden 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisi hesaplanmaz.
(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilidir.”
hükmü yer almaktadır.
İstisnaya ilişkin anılan Tebliğ düzenlemeleri aşağıda özetlenmiştir:
a) 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61’inci maddesinde ücret tanımı yapılmıştır. Mezkur kanunun ilgili maddesine göre hizmet erbabına ödenen aylık ücret, mesai, prim, ikramiye, gider karşılığı ve sair adlarla yapılan tüm ödemeler ve sağlanan menfaatler de ücret kapsamında değerlendirilmektedir.
İşverenler tarafından 7420 Sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 09.11.2022 tarihinden 30.06.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) çalışanlara mevcut ücretlerine ek olarak elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere aylık 1.000 Türk Lirasını aşmayan ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.
b) 322 Seri No’lu tebliğiyle ile elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık işverenler tarafından yapılan ücret ödemelerinin gelir vergisinden istisna tutulabilmesi için belirlenmiş şartlar aşağıdaki gibidir.
– 09.11.2022 tarihi ila 30.06.2023 tarihi (bu tarih dahil) arasında yapılması,
– Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere yapılması,
– Aylık 1.000 Türk Lirasını aşmaması,
– Mevcut ücretlerine ilave olarak yapılması.
Örnek: Aylık brüt 13.000 TL ücret geliri elde eden hizmet erbabı (H)’ye işveren (I) tarafından elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere, 9/11/2022 tarihinden itibaren mevcut ücretine ilave olarak aylık 1.000 TL tutarında ödeme yapılmaktadır. Bu durumda, işveren (I) tarafından hizmet erbabı (H)’ye 30/6/2023 tarihine kadar yapılan bu ödemelerin tamamı istisna kapsamında olup söz konusu ödemeler üzerinden gelir vergisi hesaplanmayacaktır.
Örnek: Aylık brüt 10.000 TL ücret geliri elde eden hizmet erbabı (İ)’ye işveren (J) tarafından elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere, 9/11/2022 tarihinden itibaren mevcut ücretine ilave olarak aylık 700 TL tutarında ödeme yapılmaktadır. Bu durumda, işveren (J) tarafından ücretli çalışanı hizmet erbabı (İ)’ye 30/6/2023 tarihine kadar yapılan bu ödemelerin tamamı istisna kapsamında olup söz konusu ödemeler üzerinden gelir vergisi hesaplanmayacaktır.
c) Hizmet erbabının ücretine ek olarak 1.000 Türk Lirasının üzerinde yapılan ödemeler söz konusu giderlere karşılık olsa dahi aşan kısım ücret olarak vergiye tabi tutulur.
Örnek: Aylık brüt 15.000 TL ücret geliri elde eden hizmet erbabı (K)’ye işveren (L) tarafından elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere, 9/11/2022 tarihinden itibaren ücretine ilave olarak aylık 1.500 TL tutarında bir ödeme yapılmaktadır. Bu durumda, işveren (L) tarafından hizmet erbabı (K)’ye 30/6/2023 tarihine kadar yapılan bu ödemelerin aylık 1.000 TL’lik kısmı istisna kapsamında olup aşan kısım olan 500 TL üzerinden gelir vergisi hesaplanacaktır.
d) Söz konusu giderlere karşılık yapılan ücret ödemelerinin hizmet erbabının mevcut ücretine ek olarak yapılması gerekmekte olup mevcut ücrette bir artış olmadığı durumlarda veya mevcut ücret, mesai, prim ve sosyal yardım gibi ödemelerin bir kısmının söz konusu giderlere karşılık olarak gösterildiği durumlarda istisnadan yararlanılması mümkün değildir.
Örnek: Hizmet erbabı (M), aylık brüt 10.000 TL ücret geliri ve 1.000 TL de sosyal yardım ödemesi olmak üzere toplam 11.000 TL ücret geliri elde etmektedir. İşveren (N) tarafından hizmet erbabı (M)’ye elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere ücretine ilave olarak ayrıca 1.000 TL tutarında bir ödeme yapılmaya başlanılmıştır. Bu durumda işveren (N) tarafından hizmet erbabı (M)’nin sosyal yardım dahil 11.000 TL’lik ücretine ilave olarak yapılan 1.000 TL tutarındaki ödemenin tamamı istisna kapsamında değerlendirilecektir.
İşveren (N) tarafından ilave bir ödeme yapılmaksızın hizmet erbabı (M)’ye öteden beri yapılan sosyal yardım ödemesinin, elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olarak yapıldığı ileri sürülerek bu tutarın gelir vergisinden istisna tutulması ise mümkün olmayacaktır.
e) İşverenlerce Elektrik, Doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere yapılan ilave ödemelerin istisnaya konu edilebilmesi için çalışanlardan söz konusu giderlere ilişkin fatura veya bir belge talep edilmeyecektir.
Örnek: İşveren (O) tarafından hizmet erbabı (Ö)’ye 9.000 TL brüt ücretine ilave olarak 2022 yılında aylık 500 TL ısınma gideri adı altında bir ödeme yapılmakta ve bu ödeme gelir vergisine tabi tutulmaktadır. İşveren (O) tarafından 9/11/2022 ila 30/6/2023 tarihleri arasında yapılan 500 TL’lik ısınma gideri ödemeleri istisna kapsamında değerlendirilecek ve bu ödemeler üzerinden gelir vergisi hesaplanmayacaktır.
f) Bahse konu giderlere ilişkin ilave ücret ödemelerinin ücret bordrosunda gösterilmesi zaruri olup 1.000 Türk Lirasına kadar olan kısmı istisna kapsamında bulunduğundan gelir vergisi matrahına dahil edilmeyecektir.
g) Bu kapsamda yapılan ödemelere ilişkin olarak damga vergisi istisnası bulunmamaktadır.
İlgili Tebliğe buradan ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
BİLGENER