Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinin Hibe Olarak Aldıkları Desteklerin Ar-Ge ve Tasarım İndirimi Hesaplamasına Etkisi

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3’üncü maddesinin yedinci fıkrasında, Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerinde bulunanların;

– kamu kurum ve kuruluşlarından,

– kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan, kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge ve yenilik projeleri ile tasarım projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflardan,

– veya uluslararası fonlardan,

aldıkları destekler özel bir fon hesabında tutulacağı ifade edilmiştir.

Ayrıca aynı maddede, bu Fonun;

– 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa göre vergiye tabi kazancın ve ilgili yılda yapılan Ar-Ge veya tasarım harcaması tutarının tespitinde dikkate alınmayacağı,

– elde edildiği hesap dönemini izleyen beş yıl içinde sermayeye ilâve dışında herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğratılmış sayılacağı,

hüküm altına alınmıştır.

Diğer     yandan,     İstanbul     Vergi    Dairesi    Başkanlığı    30/07/2013     tarih     ve 62030549-125[10-2012/71]-1129 sayılı Özelgesi ile aşağıdaki görüşü vermiştir.

“Bu hüküm ve açıklamalara göre, TÜBİTAK tarafından sağlanan destek tutarı kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınmayacak, sağlanan bu destekle yapılan Ar-Ge harcamalarınız da Ar-Ge indirimine konu edilmeyecektir. Ancak, TÜBİTAK’tan sağlanan destekle yapılan harcamalarınız yapıldığı yere göre doğrudan gider yazılacak ya da amortismana tabi iktisadi kıymet alınması halinde amortisman yoluyla itfa edilecektir.

Öte yandan, şirketinizce Ar-Ge faaliyetleri kapsamında amortismana tabi iktisadi kıymet alınması halinde, iktisadi kıymetin maliyet bedeli değil ilgili yılda ayrılan amortisman tutarı Ar-Ge harcaması olarak dikkate alınacaktır. Söz konusu amortismana tabi iktisadi kıymetlerin finansmanının bir kısmının şirketinizce bir kısmının da TÜBİTAK tarafından sağlanan destekle karşılanması durumunda ise şirketiniz tarafından karşılanan kısma isabet eden amortisman tutarı Ar-Ge indirimine konu edilebilecek, destek tutarına isabet eden kısım için Ar-Ge indiriminden yararlanılamayacaktır. Destek kapsamında yer almayan diğer Ar-Ge harcamalarınızın ise Ar-Ge indirimine konu edilebileceği tabiidir.”

Buna göre, alınan destek tutarı kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınmayacaktır.

Destekle yapılan harcamalar, Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edilmeyecektir. Diğer yandan, destek kapsamında yapılan harcamalar öncelikle aktifleştirilecek (proje kapsamındaki diğer harcamalar ile birlikte), projenin başarılı olması halinde amortisman yoluyla itfa edilecek, başarısız olması halinde ise doğrudan gider yazılacaktır.

İlgili yılda alınan destek tutarının ne kadarının ilgili yılda veya sonraki yıllarda Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edilemeyeceği ise desteğin hangi amaç için alındığına göre değişecektir.

Örneğin, proje faaliyetlerinde kullanılmak üzere amortismana tabi iktisadi kıymet satın almak üzere 2023 yılında TÜBİTAK’tan alınan destek tutarının bu iktisadi kıymetin 2023 yılına isabet eden amortisman tutarı 2023 yılı Ar-Ge ve tasarım indirimi hesaplamasında dikkate alınmayacaktır (İzleyen yılların amortisman tutarı da izleyen yılların Ar-Ge ve tasarım indiriminde dikkate alınmayacaktır). Ancak, satın alınan iktisadi kıymetin bir kısmının işletme tarafından finanse edilmesi halinde, finanse edilen kısma isabet eden amortisman tutarı Ar-Ge ve tasarım indirimi hesaplamasında dikkate alınabilecektir.

Diğer yandan, desteğin projenin prototipinde kullanılmak üzere iktisadi kıymet alınması halinde, bu destek ile yapılacak harcama ilk madde ve malzeme gideri olduğundan, destek tutarının tamamı ilgili yıl Ar-Ge ve tasarım indirimi hesaplamasında dikkate alınmayacaktır. İndirim hesaplamasında dikkate alınmayan bu harcama proje için yapılan diğer harcamalar ile birlikte aktifleştirilecek, projenin başarılı olması halinde amortisman yoluyla itfa edilecek, başarısız olması halinde ise doğrudan gider yazılacaktır.

Yukarıda yapılan bu açıklamalar örnek bir uygulama kapsamında aşağıda gösterilmiştir.

Örnek: (A) Ltd. Şti., Ar-Ge/Tasarım Merkezinde yürütülen projeye ilişkin 2023 yılında TÜBİTAK’tan;

• Proje prototipinde kullanılmak üzere iktisadi kıymet için: 500.000 TL,
• Proje faaliyetinde kullanmak üzere amortismana tabi iktisadi kıymet için (faydalı ömür: 5 yıl): 500.000 TL,

olmak üzere 1.000.000 TL destek almıştır.

Diğer yandan, Merkezde yürütülen faaliyetlere ilişkin 2023 yılında aşağıdaki harcamaların yapıldığı görülmüştür (Basit bir şekilde ifade etmek adına

Ar-Ge/Tasarım Merkezinde bir projenin yürütüldüğü varsayılmıştır).

Buna göre, yukarıdaki örnekte TÜBİTAK’tan alınan 1.000.000 TL desteğin, 600.000 TL’lik kısmı 2023 yılında Ar-Ge ve tasarım indirimi hesaplanmasında dikkate alınmamıştır. Desteğin kalan 400.000 TL’lik kısmı ise izleyen yıllarda Ar-Ge ve tasarım indirimine dahil edilmeyecektir.

Destek sebebiyle Ar-Ge ve tasarım indiriminde dikkate alınamayan harcamalar ise yapıldığı yılda aktifleştirilecek ve projenin durumuna göre amortisman yoluyla itfa edilecek veya doğrudan gider yazılacaktır. Bu örnekte, 2023 yılında destek kapsamındaki 600.000 TL harcama aktifleştirmiş ve 2023 yılı sonu itibariyle proje henüz sonuçlanmadığından amortisman yoluyla itfa edilecek veya doğrudan gider yazılacak bir tutar bulunmamaktadır.

Diğer yandan, alınan 1.000.000 TL’lik destek kurum kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınmayacaktır.

Saygılarımızla,

BİLGENER