23.08.2021/45

bilgener sirküler 12

Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formu Verilme Zorunluluğu Getirilmiştir

Özet: Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 13.07.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 529 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile tüzel kişiler ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllere gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimini verme zorunluluğu getirilerek, gerçek kullanıcının tanımına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

Gerçek faydalanıcı

Tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran ya da bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi veya kişileri ifade etmektedir.

Gerçek faydalanıcının belirlenmesi

1) Tüzel kişilerde;

a) Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hissesine sahip gerçek kişi ortakları,

b) Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hissesine sahip gerçek kişi ortağının gerçek faydalanıcı olmadığından şüphelenilmesi veya bu oranda hisseye sahip gerçek kişi ortak bulunmaması durumunda, tüzel kişiliği nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,

c) (a) ve (b) bentleri kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilemediği durumlarda, en üst düzey icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler,

gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu edilir.

2) Tüzel kişiliği olmayan iş ortaklıkları gibi teşekküllerde;

a) Tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,

b) (a) bendi kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilememesi halinde tüzel kişiliği olmayan teşekkül nezdinde en üst düzeyde icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler,

üst düzey yönetici sıfatıyla gerçek faydalanıcı olarak kabul edilir ve bildirime konu edilir.

3) Trust ve benzeri teşekküllerde;

Kurucular, mütevelli, yönetici, denetçi veya faydalanıcı sıfatını haiz olanlar ya da bu teşekküller üzerinde nüfuz sahibi olanlar gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu edilir.

Gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimi verme zorunluluğu getirilenler

Gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimini, bildirim verme süresinin başladığı 01.08.2021 tarihi itibarıyla faal olan (tasfiye işlemi devam edenler dâhil);

a) Kurumlar vergisi mükellefleri,

b) Kollektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse veya ortak, eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip kişi, Türkiye’de yönetim merkezi olan veya Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri,

vermek zorundadırlar.

Ayrıca; Tedbirler Yönetmeliğinde 11/10/2006 tarihli ve 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasında yükümlü sayılan;

a) Bankalar,

b) Bankalar dışında banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz kuruluşlar,

c) Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler,

ç) Finansman ve faktoring şirketleri,

d) Sermaye piyasası aracı kurumları ve portföy yönetim şirketleri,

e) Ödeme kuruluşları ile elektronik para kuruluşları,

f) Yatırım ortaklıkları,

g) Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ile sigorta ve reasürans brokerleri,

ğ) Finansal kiralama şirketleri,

h) Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar,

ı) Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasasına ilişkin saklama hizmeti ile sınırlı olmak üzere Borsa İstanbul Anonim Şirketi,

i) Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi ile kargo şirketleri,

j) Varlık yönetim şirketleri,

k) Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı yapanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,

l) Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarını basma faaliyeti ile sınırlı olmak üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü,

m) Kıymetli madenler aracı kuruluşları,

n) Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,

o) İş makineleri dâhil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım satımı ile uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler,

ö) Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar,

p) Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dâhil talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler,

r) Spor kulüpleri,

s) Noterler,

ş) Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin birinci fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında ifa edilen mesleki çalışmalar nedeniyle edinilen bilgiler hariç olmak üzere; taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar,

t) Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler,

u) Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşları,

ü) Kripto varlık hizmet sağlayıcılar,

v) Tasarruf finansman şirketleri,

ile bunların şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edildiğinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmek zorundadır.

Merkezi yurtdışında bulunan yükümlünün şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edildiğinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Başkanlığa bildirmek zorundadır.

Bildirimin dönemi ve verilme zamanı

Bildirim yapma yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri, gerçek faydalanıcı bilgisini geçici vergi beyannameleri ve yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ekinde bildirmek zorundadır.

Kurumlar vergisi mükellefleri dışında kalan diğer mükellefler ile diğer kişiler gerçek faydalanıcı bilgisini her yılın Ağustos ayı sonuna kadar Gelir İdaresi Başkanlığına bir form ile elektronik ortamda bildirmek zorundadır.

Yeni mükellefiyet tesis ettirmesi veya daha önce bildirime eklenilen bilgilerde değişiklik olması halinde, yeni mükellefiyet tesisini veya bilgi değişikliğinin gerçekleştiği tarihi takip eden bir ay içerisinde bildirmeleri gerekmektedir.

Gerçek faydalanıcı bilgisi verme yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri dâhil bütün mükellefler ile diğer kişiler ilk bildirimlerini en geç 31.08.2021 günü sonuna kadar gerçek faydalanıcı elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığına bildirmeleri gerekmektedir.

Diğer hususlar ve cezai yaptırım

Gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimine konu edilen bilgilerin mükellefler tarafından, bildirimin verildiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren 5 yıl süreyle muhafaza edilmesi gerekmektedir.

Tebliğde yapılan düzenlemeler kapsamında bildirilmesi gereken bilgileri bildirmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri uygulanacaktır.

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılacak araştırma, inceleme ve uluslararası bilgi değişimi ile vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından yapılacak araştırma ve incelemeler neticesinde, 4’üncü maddede yer verilen mükellef ve diğer kişilerin gerçek faydalanıcı bilgisine ilişkin hatalı kayıtların bulunduğunun tespit edilmesi halinde, gerekli cezai işlemlerin ve sicil kayıtlarında gerekli değişikliklerin yapılabilmesi amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığına bilgi verilecektir.

Gerçek kullanıcıya ilişkin bildirim formunun ilk kez hazırlanması

Gerçek faydalanıcı bilgisi verme yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri dâhil bütün mükellefler ilk bildirimlerini,

– İnternet Vergi Dairesi

– Diğer Bildirim ve Bilgi Girişleri

– Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formu

adımlarını takip etmek suretiyle en geç 31.08.2021 günü sonuna kadar aşağıdaki formu doldurarak yapacaklardır.

GERÇEK FAYDALANICIYA İLİŞKİN BİLDİRİM FORMU

Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formunun kimler tarafından verilebileceği hakkında

• 529 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimi verme zorunluluğu getirilenler” başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan mükellefler dışındaki gelir vergisi mükelleflerinin bildirim verme zorunluluğu bulunmamaktadır.
• 529 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimi verme zorunluluğu getirilenler” başlıklı 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan mükellefler aşağıda yer almaktadır.
 a) Kurumlar vergisi mükellefleri,
 b) Kolektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse veya ortak, eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip kişi, Türkiye’de yönetim merkezi olan veya Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri,
• 529 sıra numaralı VUK tebliğinin 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilenlerin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından talep edilmesi halinde müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin gerçek faydalanıcı bilgisini Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirmeleri gerekmektedir.
• Kurumlar vergisi mükellefleri, şirketin mevcut kullanıcı kodu parola ve şifresiyle bu bildirim formunu gönderebilecekleri gibi aracılık ve sorumluluk sözleşmesi bulunan serbest muhasebeci mali müşavir veya gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi tasdik sözleşmesi (tam tasdik sözleşmesi) bulunan yeminli mali müşavirler aracılığıyla da gönderebilir.
• Kolektif şirketler, eshamsız komandit şirketler ve adi ortaklıklar, şirketin mevcut kullanıcı kodu parola ve şifresiyle bu bildirim formunu gönderebilecekleri gibi aracılık ve sorumluluk sözleşmesi bulunan serbest muhasebeci mali müşavir veya gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi tasdik sözleşmesi (tam tasdik sözleşmesi) bulunan yeminli mali müşavirler aracılığıyla da gönderebilir.
• Türkiye’de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri, herhangi bir vergi dairesinden kullanıcı kodu parola ve şifre alarak Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formunu İnternet vergi dairesi üzerinden gönderebilecektir.

Gerçek Faydalanıcıya İlişkin Bildirim Formuna Ait Bilgiler

1. Bu form 529 no’lu VUK Genel Tebliğinin hükümleri çerçevesinde doldurulacaktır.
2. Bu form doldurulurken:
  >> Tüzel kişilerde:
   a) Tüzel kişiliğin hamiline yazılı senetler dâhil yüzde yirmi beşi aşan hissesine sahip gerçek kişi ortakları,
   b) Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hissesine sahip gerçek kişi ortağının gerçek faydalanıcı olmadığından şüphelenilmesi veya bu oranda hisseye sahip gerçek kişi ortak bulunmaması durumunda, tüzel kişiliği nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
   c) (a) ve (b) bentleri kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilemediği durumlarda, en üst düzey icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler;gerçek faydalanıcı olarak bildirilecek olup, bu kişiler hakkında formun A. bölümü doldurulacaktır.
  >> Tüzel kişiliği olmayan adi ortaklık veya iş ortaklığı gibi teşekküllerde:
   a) Tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
   b) (a) bendi kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilememesi halinde tüzel kişiliği olmayan teşekkül nezdinde en üst düzeyde icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler üst düzey yönetici sıfatıyla, gerçek faydalanıcı olarak bildirilecek olup, bu kişiler formun A. bölümünü dolduracaktır.
  >> Trust ve benzeri teşekküllerde; kurucular, mütevelli, yönetici, denetçi veya faydalanıcı sıfatına haiz olanlar ya da bu teşekküller üzerinde nüfuz sahibi olanlar gerçek faydalanıcı olarak bildirilecek olup, bu kişiler hakkında formun B. bölümü doldurulacaktır.
3. Gerçek faydalanıcı bilgisinde değişiklik olduğu takdirde 529 no’lu VUK Genel Tebliğinin 6. maddesinin 3. fıkrası ve 7. maddesinin 9. fıkrası uyarınca bildirim yapılması gerekmektedir.
4. Bilgisi verilen kişinin anılan şirketteki gerçek faydalanıcılığı hissedarı olduğu bir başka şirketten kaynaklanıyorsa bu şirket(ler)in de açıklama alanında belirtilerek hisse oranı örnekte anlatılan şekilde hesaplanmalıdır. A şirketinin %80 hissesine sahip olan bir B şirketinin %40 oranında hissedarı olan X kişisinin, A şirketine ilişkin bildirimde %80 x %40 = %32 oranında hisse sahibi olduğu bildirimi yapılmalıdır. Ayrıca hangi şirket(ler) aracılığıyla dolaylı ortak olduğu tablo üzerinde yer alan açıklama alanında belirtilmelidir.
Bir gerçek kişinin hissedarlığının hem doğrudan hem de bir başka tüzel kişi ortaklığı nedeniyle dolaylı olması durumunda, formun “Ortaklık Şekli” kısmını “doğrudan ve dolaylı” olarak bildirip “Şirketteki Hisse Oranı” kısmına doğrudan ve yukarıdaki şekilde hesaplanan dolaylı hisselerinin toplam değeri bildirilmelidir.
5. Trust ve trust benzeri yasal oluşumlarda gerçek faydalanıcının tüzel kişi olması durumunda açıklama alanında bahse konu tüzel kişiliğin gerçek faydalanıcı olma sebebi, hisse oranı belirtilmelidir. Örnek: Yurt dışında kurulu bir trustın mütevellisi C şirketi ise C şirketinin %25’den fazla hissesine sahip olan Y gerçek kişisi trustın gerçek faydalanıcısıdır.

İlgili Vergi Usul Kanunu Tebliğine buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

BİLGENER