30.12.2023/104

Bilgener-Sirküler 104

Önemli Vergi Düzenlemeleri İçeren 7491 sayılı Kanun Yayımlandı

7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 28.12.2023 tarihli ve 32413 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Söz konusu Kanunda yapılan Gelir Vergisi Kanunu, Vergi Usul Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu ilgili düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir:

A. Gelir Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

1. Sosyal içerik üreticiliği ile mobil cihazlar için uygulama geliştiriciliğinde kazanç istisnasının kapsamı genişletildi.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 20/B maddesinde düzenlenen istisna nternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar için uygulanmaktaydı. Yapılan değişiklikle “bu ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançlar” da istisna kapsamına alınmıştır.

Düzenleme 01.01.2024 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

2. Gelir vergisi mükelleflerinin yurtdışından elde ettikleri kar paylarının %50’sine belli şartlar altında istisna getirildi.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 22’nci maddesine eklenen dördüncü fıkra ile Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki kurumlardan elde edilen, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarının yarısı,

  • Bu kurumların ödenmiş sermayesinin en az %50’sine sahip olunması ve
  • Kâr payının elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi

şartıyla gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Düzenleme 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3. İhracatta götürü gider uygulaması kaldırıldı.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 40’ıncı maddesinde yer alan ve 1995 yılından itibaren uygulanan ihracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükelleflerin, bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâsılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri indirebilmelerine imkan veren uygulama kaldırılmıştır.

Düzenleme 01.01.2024 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.)

4. Yurtdışına verilen bazı hizmetlerden sağlanan kazançlara uygulanan indirim oranı %50’den %80’e çıkarıldı.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 89/13’üncü maddesinde yapılan değişiklikle Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %80’i beyanname üzerinden indirilebilecektir. Ancak indirimin yapılabilmesi için kazancın, elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi şartı getirilmiştir.

Düzenleme 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

5. Yıllara sari inşaat işleri kapsamında yapılan stopaja ilişkin Cumhurbaşkanının düzenleme yapma yetkisi genişletildi.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinde yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanı, yıllara sari inşaat işleri ile ilgili ödenen istihkak bedellerinden, işin; kamu kurum ve kuruluşları ile bunlara bağlı, ilgili ve ilişkili kurumlara taahhüt edilip edilmemesine ve bunların genel veya özel bütçeli idare kapsamında olup olmamasına, süresine, nevine ve yüklenicinin; ana yüklenici, alt yüklenici ya da tam ve dar mükellef olmasına göre ayrı ayrı veya birlikte tespitine yetkili kılınmıştır.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

6. Geçici 67’nci madde yer alan bazı stopaj oranlarına ilişkin yetki düzenlemesi değiştirildi.

Geçici 67’nci maddenin 6 ve 17’nci fıkralarında yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanı;

  • (1), (2), (3) ve (4) numaralı fıkralarda belirtilen tevkifat oranlarını yabancı para cinsinde ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan getiriler ile döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen kâr payı ve faiz gelirleri için ayrı ayrı veya birlikte %40’a kadar artırmaya veya kanunî oranına kadar indirmeye
  • Bu maddede yer alan oranları her bir sermaye piyasası aracı, ihraç edenler, ihraç veya iktisap tarihi, hesap türü, hesap açılış tarihi, kazanç ve irat türü bunların vadesi, elde tutulma süresi ve bunları elde edenler itibarıyla, yatırım fonlarının katılma belgelerinin fona iade edilmesinden veya diğer şekillerde elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar için fonun portföy yapısına göre, ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya  %40’akadar artırmaya

yetkili kılınmıştır.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

7. Sporculara yapılan ücret ödemelerine ilişkin avantajlı stopaj uygulamasının süresi uzatıldı.

Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 72’nci maddesinde yer alan sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelere uygulanan sabit ve düşük oranlı stopaj oranının süresi  31.12.2028 tarihine kadar uzatılmıştır.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

8. Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlara uygulanan istisnanı süresi uzatıldı.

Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 76’ncı maddesinde yapılan değişiklikle Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlarda uygulanan istisnasının süresi 31.12.2028 tarihine kadar uzatılmıştır

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

B. Vergi Usul Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

1. Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde yapılan sorgu sonucunda paylaşılabilecek bilgilerden katılma payı alınması hükme bağlandı.

213 sayılı Vergi Usul Kanununa eklene mükerrer 413’üncü madde ile Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde yer alan ve bu Kanunun 5 inci maddesi kapsamında üçüncü kişilerle paylaşılabilecek bilgilerin; anılan madde hükümleri çerçevesinde genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıt başına 25 kuruştan az olmamak üzere katılma payı alınacağı hükme bağlanmıştır.

Düzenleme 01.01.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2. Münhasıran İmalat veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere yahut yatırım teşvik belgesi kapsamında iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanabilen avantajlı amortisman süresi uzatıldı.

Vergi Usul Kanununun geçici 30’uncu maddesinde yer alan münhasıran İmalat veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere yahut yatırım teşvik belgesi kapsamında iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için amortisman süreleri Bakanlıkça tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanabilmekteydi.

Yapılan düzenleme ile 01.12.2023 tarihinde sona eren uygulamanın süresi 31.12.2024 tarihine kadar uzatılmıştır.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3. Enflasyon düzeltmesinin banka ve finans kurumlarının vergi matrahlarını etkilememesi yönünde düzenleme yapıldı.

ergi Usul Kanununun geçici 33’uncu maddesinde yapılan değişiklikle Bankalar, 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri tarafından geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı, kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

C. Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

1. Sorumlu sıfatıyla Beyan Edilen KDV’nin indirim konusu yapılması ödeme şartına bağlandı.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesinde yapılan değişiklikle sorumlu sıfatıyla ile beyan edilerek ödenen katma değer vergisinin indirim konusu yapılması mümkün kılınmaktadır. Buna göre 2 nolu KDV beyannamesi ile beyan edilen KDV ancak ödenmesi şartı ile 1 no.lu beyannamede indirilebilecektir.

Düzenleme 01.01.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

2. Sorumlu sıfatıyla verilen KDV beyannamelerinin beyan ve ödeme süreleri değiştirildi.

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 41’inci maddesinde yapılan değişiklikle, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanların katma değer vergisi beyannamelerini verecekleri tarih vergilendirme dönemini takip eden ayın 21 inci günü olarak belirlenmiştir.

Mezkur Kanun’un 46’ncı maddesinde yapılan değişiklikle ise beyan edilen verginin ödeme süresi vergilendirme dönemini takip eden ayın 23’üncü günü olarak belirlenmiştir.

Buna göre vergilendirme dönemini takip eden ayın 28’inci gününe kadar beyan ve ödeme süresi olan 2 nolu KDV beyannamesinin beyan ve ödeme süreleri değişmiştir.

Düzenleme 01.01.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

3. Cumhurbaşkanı iade hakkını kısmen veya tamamen kaldırma konusunda yetkili kılınmıştır.

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 36’ncı maddesinde Cumhurbaşkanına  indirim hakkını kısmen veya tamamen kaldırmaya veya yeniden koymaya ve bu şekilde indirim hakkı kısıtlanan mal veya hizmetleri belirlemeye, süresi içinde iadesi talep edilmeyen ve indirim yoluyla giderilmek üzere sonraki dönemlere devrolunan katma değer vergisinin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak yazılmasına imkân vermeye, iade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirlemeye yetki verilmiştir.

Yapılan değişiklikle “indirim” konusundaki Cumhurbaşkanının bu yetkisi “iade” hakkını da kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

D. Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

1. Yurtdışı iştirak kazançları istisnası, %50 iştirak payı olması ve Türkiye’ye transfer şartlarının sağlanması koşuluyla diğer şartlar aranmaksızın %50 olarak uygulanabilecektir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-b maddesinde, Kanunî ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki şirketlerin sermayesine iştirak eden kurumların, bu iştiraklerinden elde ettikleri aşağıdaki iştirak kazançları maddede sayılan şartların sağlanması koşuluyla istisna edilmiştir.

Yapılan değişiklikle bu yabancı kurumların sermayesine iştirak eden kurumların, bu iştiraklerinden elde ettikleri iştirak kazançları için istisna oranı, iştirak payını elinde tutan şirketin yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %50’sine sahip olması ve kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi şartıyla, bu bentte belirtilen diğer şartların sağlanması koşulu aranmaksızın %50 olarak uygulanır.

Düzenleme 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2. Yurtdışına verilen bazı hizmetlerden sağlanan kazançlara uygulanan indirim oranı %50’den %80’e çıkarıldı.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-ğ maddesinde yapılan değişiklikle Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon, veri saklama, veri işleme, veri analizi ve ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca belirlenen mesleki eğitim alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %80’i beyanname üzerinden indirilebilecektir. Ancak indirimin yapılabilmesi için kazancın, elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi şartı getirilmiştir.

Düzenleme 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

3. Yıllara sari inşaat işleri kapsamında yapılan stopaja ilişkin Cumhurbaşkanının düzenleme yapma yetkisi genişletildi.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15’inci maddesinde yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanı, yıllara sari inşaat işleri ile ilgili ödenen istihkak bedellerinden, işin; kamu kurum ve kuruluşları ile bunlara bağlı, ilgili ve ilişkili kurumlara taahhüt edilip edilmemesine ve bunların genel veya özel bütçeli idare kapsamında olup olmamasına, süresine, nevine ve yüklenicinin; ana yüklenici, alt yüklenici ya da tam ve dar mükellef olmasına göre ayrı ayrı veya birlikte tespitine yetkili kılınmıştır. Söz konusu, 30’uncu maddede yapılan değişiklikle dar mükellef kurumlardan yapılacak kesinti için de geçerli kılınmıştır.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

4. Dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirilen ihracat işlemleri 5 puanlık indirim kapsamına alındı.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/7’nci maddesine göre ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimli uygulanmaktadır. Söz konusu indirimin kapsamı genişletilerek aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya tedarikçi kurumların dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerine ilişkin elde ettikleri kazançlar için de 5 puanlık indirimden faydalanmaları mümkün hale getirilmiştir.

Düzenleme 01.01.2023 tarihinden itibaren elde edilen gelir ve kazançlara uygulanmak üzere 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

4. KKM’ye uygulanan istisna süresi uzatılmıştır.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 14’üncü maddesinde yer alan kur korumalı mevduat istisnaları 31.12.2023 tarihine kadar dönüşüm şartına bağlı idi. Yapılan değişiklikle bu tarih 30.06.2024 olarak değiştirilmiştir.

Düzenleme 28.12.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

İlgili Kanuna buradan ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

BİLGENER