Yeni Varlık Barışı Düzenlemesi Hakkında
Özet: “Varlık Affı” düzenlemesi, 7417 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 15. madde ile getirilmiştir. Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılmasına Dair Genel Tebliğ (Tebliğ No: 1) 9 Ağustos 2022 tarihinde 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu yeni varlık affı düzenlemesinin ana ilkeleri aşağıda özetlenmiştir:
1. Düzenleme Kapsamındaki Varlıklar
Düzenleme şu varlıkları kapsamaktadır:
– Yabancı varlıklar (para, altın, döviz, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçları),
– Yerli varlıklar (para, altın, döviz, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçları) ve gayrimenkuller.
2. Varlıkların Beyanı ve Bildirilmesi
Af düzenlemesinden yararlanmak için:
– Yabancı varlıklar, Türk bankalarına veya aracı kurumlara 31 Mart 2023 tarihine kadar bildirilmelidir.
– Yerli varlıklar ve gayrimenkuller, vergi dairelerine 31 Mart 2023 tarihine kadar beyan edilmelidir.
Şirket temsilcileri veya yetkilendirilmiş kişiler, daha önce kayda alınmamış yerli varlıkları veya yurtdışındaki yabancı varlıkları 5 Temmuz 2022 tarihinden önce beyan edebilir.
3. Varlıkların Değerlendirilmesi
Bildirim veya beyan tarihi itibarıyla değerleme şu şekilde olacaktır:
– Türk Lirası: nominal değer üzerinden,
– Altın: piyasa değeri üzerinden,
– Döviz: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın döviz kuru üzerinden,
– Menkul kıymetler ve sermaye piyasası araçları: piyasa değeri üzerinden (mevcutsa), aksi takdirde maliyet değeri veya nominal değer üzerinden,
– Gayrimenkuller: piyasa değeri üzerinden.
4. Yabancı Varlıkların Türkiye’ye Getirilmesi
– Yabancı varlıklar, bildirim tarihinden itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmelidir veya Türk bankalarına/aracı kurum hesaplarına transfer edilmelidir.
– Yabancı varlıklar, 5 Temmuz 2022 tarihinden önce yasal kayıtlarda bulunan yabancı banka veya finans kuruluşlarına olan borçları kapatmak için kullanılabilir, bu durumda varlıkların Türkiye’ye getirilmesi gerekmemektedir.
5. Varlık Affı Kapsamında Ödenecek Vergi
Yabancı varlıklar için:
– 1% vergi, 30 Eylül 2022 tarihine kadar yapılan bildirimlerde,
– 2% vergi, 1 Ekim 2022 ile 31 Aralık 2022 tarihleri arasında yapılan bildirimlerde,
– 3% vergi, 31 Mart 2023 tarihine kadar yapılan bildirimlerde.
Yerli varlıklar için:
– 3% vergi, beyanlarda.
6. Yabancı Varlıklara Ödenen Vergilerin İadesi
Yabancı varlıklar Türkiye’ye getirildikten ve bir yıl süreyle tutulduktan sonra vergi oranı 0% olarak indirilecektir ve ödenen vergiler talep üzerine iade edilebilir.
7. Bildirilen veya Beyan Edilen Varlıklar İçin Kayıt ve Özel Fon Hesabı
Beyan edilen veya bildirilen varlıklar, yasal defterlere kaydedilmelidir. Bilanço esasına göre muhasebe yapan mükellefler, bildirilen veya beyan edilen varlıklar için özel bir fon hesabı açacaklardır ve bu hesap, en az iki yıl süreyle sermaye olarak kabul edilecek ve başka amaçlarla çekilemeyecektir.
8. Gayrimenkul Transfer Vergisi ve Değer Artışı Vergisi Muafiyeti
İşletmeye transfer edilen gayrimenkuller üzerinden transfer vergisi uygulanmayacak ve gayrimenkul satışından elde edilen kazanç üzerinden gelir vergisi veya kurumlar vergisi alınmayacaktır.
9. Gelir, Gider ve Amortisman
– Bu düzenleme kapsamında kaydedilen varlıklar için amortisman uygulanmayacaktır.
– Bu varlıkların ilerleyen dönemde satılması sonucu oluşan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi açısından indirimli gider olarak kabul edilmeyecektir.
– Bu varlıklardan elde edilen kârlar veya kazançlar, gelir veya kurumlar vergisi açısından vergilendirilecektir.
10. Varlık Affının Avantajları
Bildirim, beyan, yabancı varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ve diğer tüm şartların yerine getirilmesi durumunda vergi denetimi veya tarhiyat yapılmayacaktır. Bildirim veya beyan dışında bir nedenle vergi denetimi veya düzeltme başlatılırsa, bildirilen veya beyan edilen varlıklara vergi uygulanmayacaktır.
