Avans ve Reeskont İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranları Yeniden Belirlendi
1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun 45’inci maddesinde, “Banka, muteber saydığı asgari iki imzayı taşımak şartıyla kendi belirleyeceği esaslar dahilinde bankalar tarafından verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul edebilir.” hükmü yer almaktadır. Bu madde gereğince Merkez Bankası, bankalarca verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul etmekte ve bankaların geçici likidite ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Merkez Bankası reeskonta kabul edebileceği senetleri teminat olarak almak suretiyle avans da verebilmektedir.
Vergi hukuku açısından reeskont kavramı, senede bağlı alacak ve borçların değerlemesine ilişkin olarak kullanılmaktadır. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 281 ve 285’inci maddelerinde, vadesi gelmemiş olan senede bağlı alacak ve borçların değerleme gününün kıymetine irca olunabileceği hüküm altına alınmıştır. Mezkur maddelere göre reeskont işlemi banka ve sigorta şirketleri için zorunlu olup bunların dışında kalanlar için ihtiyaridir. Ancak alacak senetlerini reeskonta tabi tutan mükelleflerin borç senetlerini de reeskonta tabi tutmaları zorunludur. Reeskont hesaplamasında, senet üzerinde faiz nispetinin belli edilmediği hallerde Merkez Bankasının resmi iskonto hadlerinin uygulanması gerekmektedir. Reeskont işlemine ilişkin usullerin detaylı olarak izah edildiği 238 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’ne göre reeskont hesaplamasında Merkez Bankasınca avans işlemleri için belirlenen faiz oranı uygulanacak ve iç iskonto yöntemi kullanılacaktır.
23.12.2023 tarih ve 32408 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ ile vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 43,23 avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 44,25 olarak tespit edilmiştir.
Buna göre senede bağlı alacak ve borçlarını reeskonta tabi tutmak isteyen mükelleflerin, senet üzerinde faiz nispeti belirtilmediği takdirde, avans işlemleri için belirlenen yüzde 44,25 faiz oranını iç iskonto yöntemiyle tatbik etmeleri gerekmektedir.
İlgili Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tebliğine buradan ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
BİLGENER